පෘථිවියට කෙටි කාලයකට දෙවන ‘චන්ද්‍රයකු’ ලැබෙන බව විද්‍යාඥයින් පවසා තිබේ. මාස කිහිපයක් තිස්සේ පෘථිවියේ චන්ද්‍රයෙකු මෙන් ගමන් ගන්නා මෙම ග්‍රහකය මුලින්ම පසුගිය අගෝස්තු 7 වන දින නාසා ආයතනයේ ග්‍රහක භෞම-බලපෑම් අනතුරු ඇඟවීමේ පද්ධතිය (ATLAS) මගින් හඳුනා ගන්නා ලදී.
ඇමරිකානු තාරකා විද්‍යා සමාජයේ පර්යේෂණ සටහන්වල ප්‍රකාශිත අධ්‍යයන අනුව එහි ගමන් මාර්ගය විද්‍යාඥයින් ගණනය කර ඇත.
විද්‍යාඥයින් විසින් 2024 PT5 ලෙස හඳුන්වා ඇති මෙම ග්‍රහකය, පෘථිවියේ කක්ෂයට සමාන කක්ෂයක් අනුගමනය කරන පාෂාණ අඩංගු එකකි.
විටින් විට, මෙම ග්‍රහක වලින් සමහරක් සාපේක්ෂව ආසන්න වන අතර, අපගේ ග්‍රහලෝකයට සැතපුම් මිලියන 2.8ක් (කිලෝමීටර මිලියන 4.5ක්) තරම් දුරකින් පවතී.
අධ්‍යයනයට සම්බන්ධ පර්යේෂකයින්ට අනුව, මෙවැනි ග්‍රහකයක් පැයට සැතපුම් 2,200ක (පැයට කිලෝමීටර 3,540ක) තරමක් අඩු වේගයකින් ගමන් කරන්නේ නම්, පෘථිවියේ ගුරුත්වාකර්ෂණ ක්ෂේත්‍රයට එය තාවකාලිකව අල්ලා ගැනීමට තරම් ප්‍රමාණවත් බලපෑමක් ඇති කළ හැකිය.
මෙය හරියටම සිදුවීමට යන්නේ මෙම සති අන්තයේ සිටයි. මෙම කුඩා ග්‍රහකය මාස දෙකක පමණ කාලයක් පෘථිවිය වටා කක්ෂගත වනු ඇත.
කුඩා ග්‍රහකයක් පෘථිවියේ ගුරුත්වාකර්ෂණයෙන් ග්‍රහණය වී තාවකාලිකව “මිනි-චන්ද්රයා” බවට පත්වනු ඇත.
මෙම අභ්‍යවකාශ අමුත්තා සැප්තැම්බර් 29 සිට මාස කිහිපයක් පවතිනු ඇති අතර, පසුව නැවත පෘථිවියේ ගුරුත්වාකර්ෂණයෙන් මිදෙනු ඇත.
කනගාටුවට කරුණක් වන්නේ දෙවන චන්ද්රයා වෘත්තීය දුරේක්ෂයක් නොමැතිව දැකීමට නොහැකි තරම් කුඩා හා අඳුරු වීමයි. Awesome Astronomy පොඩ්කාස්ට් වැඩසටහනේ සත්කාරක තාරකා විද්‍යාඥ ආචාර්ය ජෙනිෆර් මිලාඩ් බීබීසී Today වැඩසටහනට පැවසූ පරිදි, ග්‍රහකය සැප්තැම්බර් 29 වන දින කක්ෂගත වන අතර නොවැම්බර් 25 වන දින පිටව යනු ඇතැයි අනාවැකි පළ කර ඇත.
ග්‍රහකය අඩි 32ක් (මීටර 10ක්) පමණ දිග වන අතර, විෂ්කම්භය කිලෝමීටර 3,474ක් පමණ වන පෘථිවියේ චන්ද්රයාට සාපේක්ෂව එය ඉතා කුඩා වේ.
එය කුඩා වන බැවින් සහ දුඹුරු පාට පාෂාණ වලින් සෑදී ඇති බැවින් ද්විත්ව කාච හෝ ගෘහස්ථ දුරේක්ෂයක් භාවිතා කළද පෘථිවියේ සිටින මිනිසුන්ට දැකගත නොහැකි වනු ඇත.
“වෘත්තීය දුරේක්ෂ වලට එය හඳුනාගත හැකි වනු ඇත. එබැවින් තාරකා අතරින් විශාල වේගයකින් ගමන් කරන මෙම කුඩා තිත පිළිබඳ අන්තර්ජාලයේ බොහෝ අපූරු පින්තූර දැක ගැනීමට ඔබට හැකි වනු ඇත,” යැයි ආචාර්ය මිලාඩ් පැවසුවාය.
මිනි-චන්ද්රයින් මීට පෙරද දක්නට ලැබී ඇති අතර, තවත් බොහෝ දෙනෙකු නොදැනුවත්වම පැමිණ ගොස් ඇත.
